5e Montessorischool Watergraafsmeer / Villa Bons

Totaal aanpak

De verbouwing van deze Montessorischool in 2011 had twee hoofddoelen. Het hele gebouw moest gerenoveerd worden en tegelijk aangepast aan het huidige gebruik. In de loop der jaren was de Montessorischool gegroeid en gebruikte ook de zuidwestelijke vleugel. De school had meer behoefte aan gemeenschappelijke ruimtes en werkplekken voor leerlingen en personeel. 

In het oorspronkelijke gebouw maken extra grote lokalen met een rustnis, keuken en een werkhoek en de brede gangen duidelijk dat de Vijfde Montessorischool Watergraafsmeer in 1931 specifiek voor het montessorionderwijs is gebouwd. De montessorischolen gebruikten het middendeel: de kleuters op de begane grond en de lagere school op de verdiepingen erboven. In de beide zijvleugels zaten een andere kleuterschool en een ulo-school. De vier organisaties werden gescheiden door gymzalen op de hoeken en deelden niets, zelfs de schoolpleinen en overdekte speelplaatsen waren gescheiden. 

Op een integrale wijze zijn vanuit het oogpunt van bouwfysische verbetering, toegankelijkheid en brandveiligheid aanpassingen doorgevoerd (2011, Hans Kuiper, Andre van Stigt). Bij de overgang van de vleugels is een verbinding gemaakt en kwam een nieuwe aula met een teamruimte op een tussenverdieping. De directieruimte is ondergebracht in de voormalige fietsenstalling. In de nissen van de brede gangen zijn plekken ingericht waar kinderen individueel en in kleine groepjes kunnen werken. Op de eerste verdieping is een mediatheek, dicht bij de middenbouw en bovenbouw die verdeeld zijn over de eerste en tweede verdieping. Om plaats te maken voor de uitwijkruimtes zijn de toiletten verplaatst naar de hoeken. Ook voorzieningen voor minder validen, zoals een lift en toiletten, zijn gerealiseerd. Bouwkundig en installatietechnisch is het gebouw verbeterd. Zo zijn de ventilatievoorzieningen en technische installaties vernieuwd. Met handhaving van de bestaande houten kozijnen is het glas vervangen door isolatieglas. In de kappen, die thermisch zijn geïsoleerd, zijn dakramen geplaatst om de daglichttoetreding te verbeteren. 

Bijzonder in dit verband is de noordoostelijke vleugel, die zowel voor onderwijs (sport) als opvang in gebruik is. Verdiepingen hebben hier een andere verdiepingshoogte gekregen door nieuwe vloeren binnen de bestaande gevel aan te brengen. Deze vleugel is al eerder verbouwd; in 2002 (HenNK; Studio Ai). De nieuwe gymzaal is verdiept ontworpen – half onder het maaiveld – zonder dat de gevel is gewijzigd. De verdiepingen boven de gymzaal zijn in gebruik door een opvangorganisatie: Villa Bons die buitenschoolse opvang en een peuterspeelzaal biedt. Terwijl het interieur een facelift heeft ondergaan, is het exterieur gerestaureerd, het gebouw heeft een monumentstatus.

Literatuur

-V. Gieskes, e.a. (2003): Architectuurprijs voor de beste opdrachtgever in de kinderopvang, Waarborgfonds Kinderopvang

tekening: op de tekening zijn begane grond (onderwijsdeel) en de eerste verdieping (opvangvleugel) samengevoegd.